Dzieje miasta miały swój początek w pierwszym tysiącleciu przed nasza erą, kiedy to w okolicach dzisiejszego Nowego Miasta Lubawskiego pojawili się Prasłowianie z kręgu kultury łużyckiej. We wczesnym średniowieczu na ziemiach tych osiedlili się Prusowie z plemienia Sasinów, którzy zostali rozbici podczas wypraw Bolesława Krzywoustego (1107-1115). Prawdziwa historia miasta zaczyna się jednak w 1325 roku, pod którym w kronice Prus Piotra z Dusburga znajduje się zapis, iż komtur krzyżacki Ziemi Chełmińskiej Otto von Luttenberg założył miasto w zakolu rzeki Drwęcy o nazwie Nuwenmarkt (Nowy Targ). W tym okresie występuje nazewnictwo miasta: Novum Forum Nowy Targ, nast. Nova civitas castrum et civitas. W latach 1334-1343 w Nowym Mieście Lubawskim mieściła się siedziba wójta krzyżackiego, przeniesiona następnie do pobliskiego Bratiana. W latach czterdziestych XIV w. miasto zostało otoczone potężnymi fortyfikacjami, na które składały się mury obronne, baszty, trzy bramy, wał ziemny oraz podwójna fosa. W połowie tego wieku rozpoczęto również budowę kościoła farnego i prawdopodobnie ratusza. W owych czasach powierzchnia miasta w obrębie murów wynosiła 8,4 ha. Pierwszy przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim Nowe Miasto Lubawskie otrzymało w 1353 roku z rąk Winrycha von Kniprode.
Od początku swego istnienia, dzięki atrakcyjnemu położeniu miasta był to prężny ośrodek handlowo-rzemieślniczy, gdzie rozwijały się przede wszystkim cechy garncarzy, kołodziejów, kowali, sukienników oraz szewców. Historia miasta związana jest ściśle z bitwą pod Grunwaldem. Na kilka dni przed bitwą główne siły krzyżackie dokonały przegrupowania na równinie między Kurzętnikiem a Nowym Miastem Lubawskim. Następnym krokiem było skierowanie wojsk do Bratiana, gdzie zbudowano 12 mostów pontonowych na rzece Drwęcy, po których armia mistrza Ulrycha von Jungingena przeprawiła się na drugi brzeg, aby przeciąć drogę królowi Władysławowi Jagielle. Mieszczanie nowomiejscy pod Grunwaldem walczyli wspólnie z rycerzami zakonnymi oraz wojskami zaciężnymi w 26 chorągwi wójtostwa bratiańskiego, którą dowodził ówczesny wójt Jan de Redern. W wyniku tej bitwy Nowe Miasto i okoliczne wioski przeszły w ręce króla polskiego, jednak na mocy traktatu pokojowego zawartego w Toruniu 1 lutego 1411 roku Nowe Miasto zostało w rękach Zakonu. Powróciło do Polski dopiero w 1468 roku w wyniku zamiany Nidzicy na zamek Bratian i Nowe Miasto. Wiele strat materialnych Nowe Miasto poniosło w następstwie wojen w XVII i XVIII wieku, podczas których towarzyszyła wojskom “czarna śmierć”. Nie ominęła ona również mieszkańców miasta i okolic. Nowe Miasto Lubawskie, podobnie jak całe Prusy Królewskie, zostało zagarnięte przez państwo pruskie w wyniku traktatów rozbiorowych z 1772 roku, a powróciło do Macierzy dopiero 19 stycznia 1920 roku. Po 19 latach niepodległości miasta kolejnych spustoszeń dokonała II wojna światowa. 3 września 1939 r. do miasta wkroczyły wojska hitlerowskie i (głównie w wyniku działalności formacji SS i Selbstschutzu) dokonały eksterminacji około 2,5 tysiąca cywilów. 21 stycznia 1945 r. dotarły natomiast do Nowego Miasta Lubawskiego wojska II Frontu Białoruskiego, które traktowały te ziemie jako niemieckie, dopuszczając się bezmyślnych aktów wandalizmu, grabieży, gwałtów i aresztowań.
Burzliwa historia i reorganizacje administracyjne nie wpłynęły korzystnie na rozwój gospodarczy miasta, jednak mimo to Nowe Miasto Lubawskie było i jest zaliczane do miejscowości gospodarnych, rozwijających się i inwestujących w infrastrukturę.

1. Stowarzyszenie Ludności pochodzenia niemieckiego /Jednostka terenowa Stowarzyszenia/

2. Towarzystwo Miłośników Ziemi Lubawskiej

3. Stowarzyszenie „Wspólne dobro”

4. Stowarzyszenie Komitet Rozbudowy Szpitala w Nowym Mieście Lubawskim

5. Stowarzyszenie Rady Przyjaciół przy Gimnazjum w Nowym Mieście Lubawskim

6. Nowomiejskie Stowarzyszenie „SALVEO” w Nowym Mieście Lubawskim

7. Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski w Nowym Mieście Lubawskim

8. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci - Zarząd Oddziału Miejskiego w Nowym Mieście Lubawskim

9. Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej „Ziemia Nowomiejska"

10. Stowarzyszenie „Wyjdź Naprzeciw" Z/S w Nowym Mieście Lubawskim

11. Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Lokalnych z/s w Nowym Mieście Lubawskim

12. Stowarzyszenie PRO PUBLICO BONO. Dla dobra wspólnego

13. Oddział Nowomiejski Ogólnopolskiego Związku Bezrobotnych

14. Stowarzyszenie Przedsiębiorców Powiatu Nowomiejskiegoz/s w Nowym Mieście Lubawskim

15. Stowarzyszenie „Przyjaciel Szkoły”z/s w Nowym Mieście Lubawskim

16. Nowomiejskie Towarzystwo Kultury

17. Towarzystwo Śpiewacze „Harmonia”

18. Stowarzyszenie „Animal” w Nowym Mieście Lub.

19. Stowarzyszenie „AMAZONKI” w Nowym Mieście Lub.

20. Stowarzyszenie Taneczne”Bagatelka” z/s w NML

21. Stowarzyszenie „KIS- Kreatywność Inicjatywa Sukces”

22. Stowarzyszenie RES FACTA MUSICA

Harmonogram wywozu odpadów komunalnych - Nieruchomości zamieszkałe oraz niezamieszkałe – Nowe Miasto Lubawskie - zabudowa jednorodzinna.

Harmonogram wywozu odpadów komunalnych - Nieruchomości zamieszkałe zabudowa wielorodzinna – Nowe Miasto Lubawskie ODPADY ZMIESZANE i SEGREGOWANE.

Jak prawidłowo segregować odpady.

Regulamin punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych w m. Lipowiec, gm. Kurzętnik.